Estatistiketan oinarrituta, frogatu da mila milioi pertsona baino gehiago helmintoekin kutsatuta daudela, hau da, zizareak deitzen direnak. Hala ere, adierazle hauek baldintzatuta daude, helmintoen infestazioaren diagnostikoa esleitu duten espezialistengandik laguntza eskatu duten pertsonen kopuruaren arabera ezarri zirelako.
Bizitzan, pertsona bakoitzak bere bizitzan gutxienez behin topatzen ditu harrak (adina eta sexua kontuan hartu gabe), baina askok ez dute beren infekzioaz jabetzen eta beste pertsona batzuei zizareak transmititzen jarraitzen dute. Infekzioaren hasierako faseetan, ez dute ondoeza sortzen, baina infestazio masiboen kasuan intoxikazio toxikoak eta are heriotza eragin ditzakete. Hori dela eta, jakin behar duzu zer diren zizareak, nolakoak diren gorputzean eta nola gainditzen duen gaixotasuna.
Medikuek dagoeneko "gonbidatu gabeko gonbidatu" asko aztertu dituzte sistema immunologikoa gainkargatzen duten animalien eta pertsonen gorputzean eta haiek hazkatuz odol-hodietan zuloak egiteko gai diren. Honek higadurak eta beste gaixotasun batzuetan ondorio larriak eragiten ditu, beraz, infestazio helmintikoak tratatu behar dira lehenik.
Zizare motak
Helmintoen barietate ugarien artean, kalterik handiena 3 zizare klaseek eragin dezakete gorputzean: flukes, zizare biribilak eta tapeworms. Ikus dezagun nolakoak diren zizare hauek gizakiengan.
Zizare biribilak
Zizare biribilen klaseari nematodo deitzen zaio normalean. Hau da giza gorputza kutsatzen duten zizare mota ohikoenetako bat. Hala ere, nematodo parasitoez gain, bizi askeko nematodoak ere badaude, beraz, ez dira giza gorputzaren barruan aurkitzen.
Argazkian nematodoen gorputza ikus daiteke, forma biribila duena, eta horregatik gehitu ziren zizareen klasera. Gorputz mehea eta luzanga dute, eta bere muturrak bi aldeetatik zorrotzak dira.
Azterketan zehar, klase honetako zizareak gehienetan aurkitzen dira giza gorputzean: zizareak, zizareak, trichina (Trichinella) eta oxiuriak. Argazkian ikus daitezke gizakiengan dauden zizare mota hauek.
Biribil-har arrakemeek baino gorputz luzera txikiagoa dute. Emeak 40 zentimetro izatera hel daitezke. Roundworms hesteetan kokatzen dira, gorputza substantzia toxikoekin pozoituz. Barrunbe honen barruan parasitoen pilaketa handia dagoenean, hesteetako lumena ixteko eta patency eragozteko gai dira. Tratamenduari uko egiten badiozu, inbasioak heriotza ekar dezake, gorputzean beharrezkoak ez diren substantziak ez direlako kenduko eta intoxikazio toxikoak bere mugara iritsiko direlako.
OxizurakTamaina txikiagoan zaunka egiten dute zizare biribilekin alderatuta. Beren gorputzaren luzera ez da 1 cm-tik gorakoa. Ordezkari hauek aktiboki ugaltzen dira, heste meharrean eta ondestekoan bizi direlako, uzkirako sarbidea baitute, eta handik arakatuz, emeek larbak jartzen dituzte femoralaren barnean, uzkian, ipurmasailen artean. Garai batean, oxiuro batek 15. 000 arrautza arte jar ditzake, larruazaleko narritadura sortuz. Orduan, kutsatutako pertsona irritantea urratzen hasten da, besteengana helmintoak hedatzen lagunduz. Gehienetan, oxiharriak haurrengan aurkitzen dira, beraz, eskolaurreko eta eskola-erakundeek eta jende ugari duten erakundeek zizare-arrautzak aztertu behar dituzte.
Zurrunaparasito bezain arriskutsua da, helminto honen emeek egunero 3. 000-4. 000 arrautza jartzen dituztelako. Harra sexu-heldutasunera iritsi denean, hari-itxurako aurreko muturra du, gorputzaren luzeraren 2/3 osatzen duena, eta atzeko mutur lodi bat kolore gris-arrosakoa, zeharkako marra duena. Helminto baten batez besteko luzera 3-5 cm-koa da. Emeen eta gizonezkoen ordezkarien isatsak desberdinak dira: emeetan bihurgune bat du ezaugarri, eta gizonezkoetan espiral-formakoa da.
Whipworm-ekin infekzio arriskua da harra muki-mintzean eta geruza sakonetan sartzen dela. Muskulu leunean eragina izan dezake eta ehunen likidoaz elikatu.
Trixinabereziki arriskutsua den bizkarroi bat da, gizakien muskuluen eta hesteetako hormetan bizi dena. Ikusmenean, hariak hari luze eta bihurritu baten itxura du, 4, 5 mm eta 1, 6 mm-ko diametroa du. Horrelako helmintoaren ezinbesteko jarduerak garraiolariaren heriotza ekar dezake neurri terapeutikoak garaiz hartzen ez badira.
Flukes
Jende asko interesatzen da fluke klaseko giza gorputzeko parasitoak (argazkia) nolakoak diren. Medikuntza praktikan, ezizena duten trematodoak dira, baina gauzarik interesgarriena da ez dutela ezer zurrupatzen gorputzetik, baizik eta mocoz, odolez eta harrek kaltetutako eremutik pasatzen denaz elikatzen direla. Trematodoak 1, 5 metroko luzera izan dezake, eta hesteetan ez ezik, beste organo batzuetan ere kokatzen dira (baita konjuntiba-zakuan ere).
Hala eta guztiz ere, flukes klaseko zizareak hesteetako hormetara atxikitzeko gai dira eta, horrela, gorotzekin batera ustekabeko iraizpenari aurre egiten diote. Parasito hauek digestio-aparatua eta ugaltze-aparatua funtzionala dute, baina arnas- eta zirkulazio-aparatuek maila minimo batean funtzionatzen dute.
Teniak
Teniak- zizare lauen klase bat, tenia eta teniatan banatzen dena. Pertsona hauek oso gutxitan sartzen dira zuzenean giza gorputzean. Gehienetan, parasito horiekin kutsatutako arraina jaten duelako gertatzen da haiekiko infekzioa, baina animalietan larba-fasean bakarrik gertatzen dira, eta bizkarrezurra duen banako baten barruan heltzen dira.
Klase honetako parasitoek gorputzaren egitura anatomiko berezia dute, beraz, harra buruak hesteetako horman atxikitzeko bakarrik balio du, eta harra elikadura jasotzen du gorputz osoa erabiliz. Ostalariaren janaria teniaentzako janaria da, baina helmintoa ez da zuku gastrikoa digeritzen, zeren eta. antikinasa izeneko substantzia askatzen du.
Zizare horien antzekotasuna izan arren, diagnostikoa egiterakoan ezinbestekoa da bereiztea tratamendu metodo egokia ezartzeko.
Teniak 2 zurrupa dituzte buruan, hesteetako horman segurtasunez atxikitzeko aukera ematen dutenak, ordezkariek ez bezala - teniak, 4 hortz atxiki dituztenak. Tapeworm gorputzaren luzera 18 metrora irits daiteke, eta heste meharraren luzera osoa hartzen du.
Nola kutsatu zaitezke zizare hauekin?
Helmintoen hedapena 1. fasearekin hasten da, helmintoen arrautzak giza gorputzean sartzen direlako. Gero, eklosioa egiten dute, larba bihurtuz (2. fasea), eta gorputzean zehar mugitzen dira organo edo sistematan finkatu arte, baina gehienetan hesteetan geratzen dira. 3. fasean, zizareak ez dira gorputz osoan zehar migratzeko gai, baina nahiko gai dira populazio osasuntsu bat ugaltzeko eta kutsatzeko.
Hainbat zizare eta ezaugarriak izan arren, infestazioa konbinatu daiteke. Horrek adierazten du aldi berean bizitzeko aukera digestio-aparatuan edo zizare mota ezberdinen organoetan, elkarren artean oztopatu gabe.
Zizareekin infekzioa 3 modutan gerta daiteke:
- Pertsona batetik bestera.
- Lurrean barrena.
- Elikagai gordinaren dieta jarraitzean eta gaizki prozesatutako elikagaiak jatean, batez ere barazkiak eta frutak, belarrak.
Infekzio seinaleak
Helmintoen infekzioaren seinaleak oso desberdinak izan daitezke, baina lehenik eta behin infekzioaren fasetik hasi behar duzu:
- Akutua. 20 egun baino gehiago irauten du. Kasu honetan, jatorri ezezaguneko erreakzio alergiko zabalak ikusten dira. Sistema immunologikoak estimulu bati ematen dion erantzunaren ondorioz gertatzen da. Alergiak larruazaleko erupzioa eragiten du, eta odol-analisi klinikoek normala baino eosinofilo maila altuagoak erakusten dituzte.
- Eskuratua. Etapa honetan gaixotasuna 2-3 urtetan garatu daiteke. Kasu honetan, sintomak parasitoak bizi diren organoaren, haien kopuruaren eta ehunen hormak edo gorputz-sistemak zenbat kaltetu dituztenen araberakoak dira. Egoera larrietan, hantura eragiten dute, eta azkar hazten diren espezieek ondorio hilgarriak izan ditzakete.
Oso garrantzitsua da edozein motatako parasitoak nolakoak diren jakitea, batzuetan hildako helduak gorotzekin batera pasa daitezkeelako eta, ondoren, itxuraren deskribapenaren arabera, diagnostikoa azkartu dezakezu eta tratamendu metodo bat azkar hauta dezakezu.
Helmintoen garaiz detektatzeak zeregin garrantzitsua du giza bizitzan, parasito guztiak ez baitira ia kalterik gabe bizi gorputzaren barruan. Familia osoa urtean gutxienez 1-2 aldiz medikuak aztertzea gomendatzen da, jan aurretik eskuak garbitu, ondo prozesatutako elikagaiak bakarrik jan eta prebentziorako folk anthelmintic erremedioak erabiltzea: iltze edo ajenjo hautsa, intxaur-azala tintura.